آب انبار قوام

در معماری ایران، آب انبارها نشانه معماری کالکتیو و خرد جمعی است. آب انبار نشانه جمع‌گرایی ایرانیان است. آنان که به غلط ایرانیان را فردگرا و جمع‌گریز خطاب می‌کنند و این شاهد نخ‌نما و بی‌مزه را تکرار می‌کنند که ماها همیشه در ورزش انفرادی کشتی نفر اول جهان هستیم ولی در فوتبال جمعی نفر آخر!! باید در باورهای خود تجدیدنظر کنند.

آب انبار، قنات و تکیه از جمله نشانه‌های زندگی جمعی و روحیه تعاملی ایرانیان است. برای ساختن یک آب انبار لازم است کسی یا کسانی زمینی را به شهر یا محله هدیه یا وقف کند، کس یا کسانی باید بخشی از حقابه خود را به آب انبار هبه یا وقف کنند، کسانی باید آن را بسازند.

کسانی باید آن را نگهداری کنند. کسانی باید آن را سالانه لایروبی کنند و کسانی باید اختلافات احتمالی این روند طولانی را حل و فصل کنند.

آب انباری با چنین دوره و جریان راه‌اندازی در اختیار اهالی محل قرار می‌گیرد و مردم در طول ده‌ها و صدها سال از آب آن برداشت می‌کنند. نه کم و نه زیاد. مردم هوای خود و هوای همدیگر را دارند. در صلح و صفای کامل از یک سفره مشترک استفاده می‌کنند و بر آبادی‌اش می‌کوشند. آیا این روند و این عمل نشانه جمع‌گرایی مردم این سرزمین نیست؟

بنابر این، آب انبار نه از جهت ساختمان و معماری، بل از جهت اجتماعی ارزشمند و باعث افتخار ایرانیان است. در مناطق جنوبی کشور و به ویژه در استان هرمزگان، به آب انبار «برکه» می‌گویند. این‌ها را معمولا در نقاطی می‌سازند که آب باران و رواناب‌ها را جمع‌آوری کنند و در در طول سال استفاده کنند.

این امر آداب و اصولی دارد. مثلا بارش اول را به آب انبار راه نمی‌دهند. چون معتقدند وقتی باران شروع می‌شود اول باید مسیرش را بشوید و وقتی مسیر تمیز شد باید به آب انبار هدایت شود. آب های سطحی هم داستان خود را دارند.

آب انبار قوام بوشهر، یادگار دوره قاجار، یکی از آب انبارهای به‌جا مانده از معماری کالکتیو قاجاری است. امروز با تغییر کاربری، تبدیل به سفره‌خانه قوام شده که الحق سفره‌خانه فاخر و شاخصی است با تصاویری از زندگی و شهر تاریخی بوشهر بر دیوارهایش. البته با تنوعی از غذاهای ناب بوشهری.

منبع:وب سایت جامع گردشگری بوشهرو